استاندارد مخازن سوخت دفنی

• ۱۴۰۳/۰۲/۲۴

مخازن سوخت دفنی برای نگه داری و ذخیره سازی سیالات اشتعال زا و خطرناک مناسب هستند البته باید مخزنی مورد انتخاب قرار بگیرد که استاندارد های لازم را برای این کار داشته باشد. مخازن دفنی پلی اتیلن به خاطر داشتن استاندارد های ملی و بین المللی و تولید شده از مواد اولیه خالص پلیمری گزینه بسیار مناسب برای ذخیره سازی انواع سیالاتی چون؛ آب، گازوئیل، نفت و... می باشد. البته برای استفاده از آن هم باید یک سری دستورالعمل هایی رعایت شود که در این مقاله به طور کامل به بررسی آن ها پرداخته ایم پس لطفاً با ما همراه باشید.

مخزن سوخت دفنی پلی اتیلن چه ویژگی هایی دارد؟

مخازن دفنی پلی اتیلن ویژگی های منحصر به فردی دارد همین مزیت های گوناگون آن باعث شده است که از استقبال زیادتری برخوردار باشد و تقاضا برای خرید این نوع از مخزن بیشتر از سایر مخازن است. این محصول در برابر شرایط مختلف آب و هوایی چون گرما و سرما، باران و برف، رطوبت مقاومت بالایی دارد به همین دلیل می توان به راحتی در تمام نقاط کشور فارغ از هرگونه شرایط جوی و جغرافیایی، آن را مورد استفاده قرار داد. این مخازن از سوی مهندسین و کارشناسان مجرب و با مهارت به گونه ای طراحی تولید و ساخته شده اند که تا دمای بالای 50 درجه سانتی گراد و دمای پایین 40 درجه سانتی گراد را تحمل می کنند.

مخازن پلی اتیلن دارای لایه محافظ در برابر اشعه ماورای بنفش UV و تابش مستقیم نور خورشید هستند و به صورت یک، دو و سه لایه ساخته می شوند تا مقاومت مضاعفی داشته باشند. این محصول ماندگاری بالایی دارد و می توان آن را مدت ها مورد استفاده قرار داد بدون آنکه دچار خوردگی و یا زدگی شده باشند و چنانچه نیاز به تعمیر داشته باشند می توان با هزینه های بسیار کم نسبت به تعمیر و درست کردن آن اقدام کرد. نحوه نصب انواع اتصالات ورودی و خروجی به این مخازن نسبت به متریال های فلزی که نیاز به دستگاه برش و جوش دارند بسیار راحت تر است. همچنین از وزن بسیار مناسبی هم برخوردار هستند درواقع می توان به راحتی آن را به نقطه دلخواه بدون هزینه کرد اضافی به نیروی انسانی بیشتر برای حمل آن اقدام کرد.

مخزن دفنی چیست؟

مخازن دفنی همانگونه که از نامش مشخص است در زیر زمین دفن می شود مزیت جالب این مخازن نسبت به مخزن های دیگر این است که در مکان هایی که کاربران با محدودیت فضا مواجه هستند می توانند با دفن کردن آن در زیر حیاط ساختمان، کاراژ یا انباری به جمع آوری و ذخیر کردن سایالات مورد نظر خود بپردازند. این محصول در شرکت های مختلف در ابعاد و سایز های گوناگون بنابه نیاز کاربران تولید و روانه بازار می شود. در گذشته مخازن دفنی بیشتر از بتن یا فلز ساخته می شد که بعد از مدتی استفاده، دچار خوردگی و زنگ زدگی می شدند و هزینه تعمیر آن ها قابل توجه بود.

امروزه به خاطر ویژگی های زیاد مخازن پلی اتیلن و داشتن قیمت مقرون به صرفه در عین داشتن دوام و استقامت زیاد نسبت به سایر مخازن، کاربران ترجیح می دهند برای ذخیره سوخت از مخازن دفنی پلی اتیلن استفاده کنند. از نظر فنی، اقتصادی انتخاب آن بهترین گزینه است. مخازن دفنی کاربرد های گسترده ای دارند و در صنایع مختلف از جمله؛ صنایع کشاورزی، دامداری، شیمیایی، در منال مسکونی و روستایی برای ذخیره سازی انواع مایعاتی چون؛ آب، گازوئیل، نفت، بنزین، روغن و... مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از مزیت های جالب مخازن دفنی پلی اتیلن سازگاری بالای آن با محیط زیست است و به علت ساخته شدن از مواد اولیه foodgrade می تواند کیفیت مواد ذخیره شده را برای مدت های طولانی به خوبی نگه داری کند مخصوصاً اگر مواد غذایی باشد.

انواع مخزن سوخت

همانطور که گفته شد مخزن برای نگه داری و ذخیره سازی سیالات مورد استفاده قرار می گیرد. نگه داری سوخت از جمله؛ نفت و بنزین، گازوئیل، گاز و انواع مایعات قابل اشتعال نیاز به یک منبع و یا مخزن مقاوم و مستحکم دارد. مخازن ذخیره سازی سوخت می تواند عمودی، افقی به صورت زیر زمینی و یا رو زمینی در ابعاد و اندازه های مختلف باشد. که هر کدام از آن ها ویژگی های خاص خودش را دارد برای مثال، مخازن رو زمینی نیاز به حفاری ندارد و در هزینه های مربوط به نیروی انسانی و به کارگیری تجهیزات حفاری صرفه جویی می شود و در صورت نیاز داشتن به تعمیر از جهت خرابی یا نشتی به راحتی قابل تشخیص است. در مقابل مخازن دفنی هر چند هزینه اولیه بالایی دارد ولی برای نگه داری مایعات خطرناک بسیار مناسب است چرا که احتمال انفجار آن پایین است.

مخازن فولادی هر چند دوام بالایی دارد ولی برای نگه داری سوخت مناسب نیستند و هزینه های تعمیر بالایی دارد و ماندگاری آن نسبت به مخازن پلی اتیلن پایین است. مخازن فایبر کلاس هم برای نگهداری سوخت پیشنهاد نمی شود چرا که امکان خوردگی و نشتی در آن وجود دارد. اما مخازن پلی اتیلن برای نگه داری انواع سوخت و مایعات اسیدی گزینه مناسبی می باشد چه مخازن رو زمینی و زیر زمینی پلی اتیلن به صورت دو یا سه لایه مطابق با استانداردهای ملی و بین المللی ساخته می شوند و از طول عمر بالایی نسبت به متریال های دیگر برخوردار هستند.

استاندارد مخازن سوخت دفنی

مخازن سوخت دفنی به لحاظ ساخت و همچنین به لحاظ دفن در زیر زمین باید استاندارد هایی داشته باشد. از جمله اینکه اطراف مخزن نباید سنگریزه یا سنگ های درشت وجود داشته باشد چرا که در طول زمان ممکن است به آن آسیبی وارد کند. بنابراین بهتر است اطراف آن و زیر مخزن با ماسه بادی یا خاک یا ماسه شن پر شود. اگر محل قرارگیری مخزن در مکانی باشد که محل رفت و آمد وسایل نقلیه است باید حداقل 90 سانتی متر خاک روی آن وجود داشته باشد همچنین به ضخامت 15 سانتی متر با بتن پوشانده شده باشد تا آسیبی به آن وارد نشود.

 اگر این مخزن زیر ساختمان یا سوله دفن شده باشد نباید نزدیک ستون و یا محلی باشد که بار ساختمان یا ستون به آن منتقل شود. در حالت کلی باید فاصله دیوار با محل دفن مخزن یا پی نیروگاه یا ساختمان کمتر از یک متر نباشد. از نظر ضخامت، ورق های پلیمری این مخزن باید ضخیم و به صورت چند لایه باشد تا فشار ناشی از خاک و مایعی که درون آن هست را تحمل کند. شرکت ایرانپاش یکی از پیشروترین شرکت های تولید کننده مخازن سوخت دفنی در سطح کشور می باشد که از مواد اولیه خالص و درجه یک با بهره گیری از کادر مجرب و متخصص توانسته است مطابق با استاندارد های روز دنیا به تولید و ساخت این مخازن بپردازد برای کسب اطلاعات بیشتر به دسته بندی مخزن پلی اتیلن افقی مراجعه کنید. تمامی مخازن افقی امکان دفنی شدن را دارند.

مخزن دفنی گازوئیل

برای ذخیره سازی و نگه داری گازوئیل، مخصوصاً در کارگاه هایی که برای راه اندازی تجهیزات خود به سوخت گازوئیل نیاز دارند. صاحبان این صنایع برای حمل و نقل و تأمین گازوئیل مورد نظر خود به مخزن نیاز دارند. این مخازن انواع مختلفی دارند به علت آتش زا بودن گازوئیل بهترین نوع مخزن برای ذخیره سازی آن، استفاده از مخزن دفنی است که نسبت به مخزن های روزمینی خطرات کم تری دارد. معمولاً انتقال سوخت به مناطق مختلف کشور به صورت لوله کشی انجام می گیرد از آن جایی که لوله کشی گازوئیل وجود ندارد بنابراین باید این نوع از سوخت در مخازن دفنی که از متریال های مختلفی هم ساخته می شوند نگه داری و ذخیره سازی شود.

مخزن گازوئیل پلی اتیلن

مخازن پلی اتیلن به خاطر داشتن دوام و طول عمر بالا در دهه های اخیر بسیار محبوبیت یافته است و می توان انواع مختلف سیالات را در آن ذخیره سازی کرد. گازوئیل چگالی نسبتاً نزدیکی با آب دارد و به خاطر عدم واکنش به پلی اتیلن در نگه داری آن مشکلی ایجاد نمی شود. این مخازن انعطاف پذیری بالایی دارد و در ابعاد و شکل های مختلف تولید می شود و در مقایسه با متریال های دیگر سبک بوده و قیمت پایین تری دارد. اگر مخزن در فضای بسته چون داخل انباری یا کاراژ قرار بگیرد می توان از مخزن تک لایه استفاده کرد. اگر چنانچه در فضای باز زیر نور خورشید قرار می گیرد و یا در زیر خاک باید دفن شود در این صورت بهتر است از مخزن پلی اتیلن سه لایه استفاده شود.

مخزن دفنی نفت

سوخت نفت بسیار اشتعال پذیر است و از جمله منابعی است که در صنایع مختلف و یا در مناطقی که هنوز از لوله کشی گاز برخوردار نیستند افراد برای گرمایش منزل از این سوخت استفاده می کنند. علاوه بر این ها بسیاری از کارگاه ها برای راه اندازی و به کارگیری سیستم های مکانیکی خود به سوخت نفت احتیاج دارند. بنابراین برای ذخیره سازی، نگه داری، حمل و نقل به مخزنی احتیاج است که استقامت بالایی داشته باشد و بدون واکنش نشان دادن بتواند برای مدت های طولانی از آن نگه داری کند. با توجه به ویژگی های گفته شده مخزن دفنی پلی اتیلن بهترین گزینه برای نگه داری آن محسوب می شود.

مخزن دفنی مازوت

در گذشته افراد برای گرم کردن منازل خود از سوخت مازوت استفاده می کردند. این سوخت ارزش حرارتی بالایی دارد و به عنوان جایگزین سوخت گاز در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. مازوت ویسکوزیته بسیار بالایی دارد و در نیروگاه های حرارتی مورد استفاده قرار می گیرد به همین دلیل انتقال آن از طریق سیستم خط لوله کشی امکان پذیر نیست و یا بسیار پر هزینه است. بنابراین مازوت مورد نیاز صنایع برای به کارانداختن تجهیزات از طریق تانکر های حمل سوخت انجام می گیرد و آن را در داخل مخازن ذخیره سازی می کنند. این سوخت به خاطر اشتعال پذیری بالا، برای ایمنی و امنیت خاطر کارگاه و کارگران بهتر است در مخازن پلی اتیلن با چگالی بالا که استقامت بالایی در نگه داری آن دارند به صورت دفنی در زیر خاک نگه داشته شوند.

دستورالعمل ایمنی مخازن سوخت

یکی از موارد بسیار مهمی که در ایمنی مخازن سوخت بسیار مهم و حیاتی می باشد نکشیدن سیگار و یا ننداختن ته سیگار به محل نزدیکی مخزن سوخت است. چرا که مواد سوختی، انشعاب پذیر هستند و به راحتی دچار آتش سوزی می شوند. نکته مهم دیگر بازرسی مخزن از جهت نداشتن نشی و یا خوردگی می باشد نه تنها مخزن باید تمام اتصالات آن به طور مرتب بازرسی شود. هنگام پر کردن مخزن بایستی مسئول فنی که عهده دار شارژ و بررسی کردن آن است در محل حضور داشته باشد تا از سر ریز شدن آن جلوگیری کند. نکته مهم دیگر در رعایت کردن ایمنی مخزن سوخت، نصب کردن برچسب حاوی نشان دهنده محتویات و اطلاعاتی در مورد خطرات آن است. همچنین هرگونه جوشکاری و برش کاری در نزدیک محل قرار گیری مخزن نباید انجام بگیرد. و برای بررسی مقدار سوخت در داخل مخزن بهتر است سطح سنج نصب شود.

چک لیست ایمنی مخازن سوخت

• صاف و همواره بودن محل نصب مخزن سوخت
• محصور بودن محل قرار گیری مخزن
• داشتن هشدارهای ایمنی لازم در روی مخزن سوخت
• عدم وجود نشتی مخزن سوخت و شیرآلات و اتصالات آن
• نصب تابلوی وجود مخزن قابل اشتعال
• داشتن شیر خروجی فشار سوخت
• وجود تجهیزات آتش نشانی نزدیک محل سوخت
• نصب تابلوی سیگار کشیدن ممنوع
• شستشوی کامل مخزن بعد از هر بار شارژ شدن
• مسدود نبودن اتصالات وردی و خروجی مخزن
• تابلوی شرح وظایف راننده و مسئول تخلیه سوخت به مخزن
• نصب تابلوی آتش روشن کردن ممنوع
• نصب تابلوی عدم استفاده از دستگاه جوشکاری در نزدیکی مخزن

استاندارد رنگ مخازن سوخت

رنگ تأثیر زیادی در جلوگیری از خوردگی و نشتی مخازن دارد در واقع استفاده از رنگ های باکیفیت به عنوان پوشش عمل کرده و باعث طول عمر آن می شود. رنگ آمیزی مخازن معمولاً متناسب با نوع سوختی که در آن ذخیره می شود متفاوت است در واقع بیان کننده معانی سوخت می باشد. رنگ قرمز برای نگه داری بنزین، رنگ آبی برای نگه داری نفت سفید، رنگ زرد اخرایی به معنی گاز، رنگ زرد بیان کننده سوخت دیزل است. بنابراین رنگ متناسب با استاندارد های تعریف شده می تواند ایمنی گارگاه و افراد را تأمین کرده و از بروز خطرات جلوگیری کند. همانطور که گفته شد جنس و نوع رنگ بستگی به نوع سوخت درون مخزن دارد. باید از رنگی استفاده کرد که کیفیت و مرغوبیت بالایی داشته باشد چرا که سوخت و مواد شیمیایی به مراقبت شدیدی نیاز دارند و این رنگ می تواند استقامت مخازن را بالا ببرد.

جمع بندی

مخازن دفنی پلی اتیلن دوام و استقامت بسیار بالایی دارد و به خاطر دفن شدن در زیر خاک و تحمل فشار ناشی از آن به صورت چند لایه تولید می شود. این مخازن در برابر شرایط مختلف آب و هوایی بسیار مقاوم بوده و از وزن بسیار مناسبی هم برخوردار هستند. در عین حال نسبت به مخازن فلزی قیمت مقرون به صرفه تری دارند و به راحتی دچار خوردگی و نشتی نمی شوند. این مخازن همانطور که از نامش پیداست در زیر زمین دفن می شوند به همین دلیل در صنایع مختلفی چون پتروشیمی و کارگاه هایی که برای به کار انداختن تجهیزات مکانیکی خود به به سوخت های مختلف اشتعال زا احتیاج دارند مورد استفاده قرار می گیرد. نگه داری مایعات قابل اشتعال و آتش زا خطرناک است و به مخزنی احتیاج است که بسیار مستحکم بوده و ایمنی کارگاه و کارگران را تأمین کند.

مخازن فلزی و فایبر کلاس به علت امکان وجود نشتی و خوردگی در آن ها گزینه مناسب برای ذخیره کردن این گونه مایعات نیستند. در مقابل مخازن پلی اتیلن استاندارد های لازم را برای ذخیره سازی و نگه داری این گونه سیالات دارد. صنایعی که برای راه اندازی سیستم های خود به سوخت گازوئیل، بنزین، نفت، مازوت احتیاج دارند معمولاً از خط لوله کشی سوخت رسانی هم برخوردار نیستند. آن ها می توانند سوخت مورد نیاز خود را از طریق ذخیره و نگه داری در مخازن دفنی پلی اتیلن تأمین کنند. البته نگه داری سوخت درون این مخازن منوط به رعایت دستورالعمل هایی ایمنی است که عبارتند از: نصب تابلوی سیگار کشیدن ممنوع، عدم جوشکاری و برش کاری نزدیک مخزن، بازرس دوره ای مخزن، نصب برچسب حاوی اطلاعات محتویات داخل مخزن و هشدارهایی در مورد آن، داشتن شیر خروجی فشار سوخت، رنگ آمیزی مخزن متناسب با استاندارد های تعریف شده با کیفیت بسیار بالا به عنوان پوشش دهی و افزایش دوام مخزن و... می باشد.